وحید محمودی در گفتوگو با «شرق» نسبت به ٢ برابر شدن حاشيهنشينان به دليل بحران آب هشدار داد
اشاره:
به تعبیر ویلیام کوپر: «آزادی هزاران جلوه برای عرضه دارد که بردگان هرچند راضی، از آن بیخبرند». وقتی انسانها به حقوق خودشان و کیفیت زندگیشان آگاه شوند احساسشان و برداشتشان از مفاهیم متفاوت خواهد شد. این نوع فقر، که در بررسیهای فقر، فقر احساسی نامیده میشود، تنها جلوهای از فقر است که به گفته وحید محمودی ، اقتصاددان و استاد دانشگاه تهران، دنیای ارتباطات به سبب آگاهی افراد نسبت به حقوق و شرایط زندگیشان، آن را تشدید میکند. او میگوید این آگاهی در کنار ناتوانی میتواند بسیار مسئلهآفرین باشد و بهطور گستردهای ناهنجاریهای اجتماعی را اعم از انواع فساد دامن بزند.
محمودی منظر دیگری از فقر را هم مورد بررسی قرار میدهد. بر مبنای «فقر قابلیتی»، جنس فقر از جنس درآمد نیست و درآمد یکی از جلوههای فقر و محرومیت است. از این منظر، فقر را به مثابه محرومیت از قابلیت یا توانمندیهایی میداند که اجازه زندگی بهتر یا باکیفیتتر را به فرد نمیدهد و در این قالب میگوید: «شاید اگر قرار باشد جامعه ایران را واقعا از دیدگاه فقر قابلیتی در نظر بگیریم بیش از نیمی از آنها دچار فقر قابلیتی باشند و شاید هم بیشتر».
او معیار بانک جهانی برای سنجش فقر را که میگوید تنها یک دهک از جمعیت ایران در فقر به سر میبرند، زیر سؤال میبرد و میگوید: «فقر پدیدهای ملموس و مشهود است. کافی است در تهران قدم بزنید و بفهمید ادعای اینکه کمتر از پنج یا حتی ١٠ درصد مردم گرفتار فقر هستند به شوخی بیشتر قریب است». بر همین مبنا میافزاید: «برآوردهایمان نشان میدهد سه دهک جمعیتی درگیر فقر مطلق هستند» و «در مجموعه آماریمان با عدد خط فقر مواجه نمیشویم، بلکه با بُردار خط فقر مواجه هستیم».
این اقتصاددان از طرفی به تعداد بالای حاشیهنشینان کشور اشاره میکند که حدود ١٣درصد از جمعیت کشور را در فقر مطلق نشان میدهد. او معتقد است با ادامه بحران آب در ایران در یک دهه آینده، جمعیت ١٢میلیونی حاشیهنشین شهری دوبرابر میشود که یک هشدار جدی است. بههمیندلیل او معتقد است نمیتوان مقوله فقر را صرفا به دست امور خیریه سپرد.
محمودی به انتقاد از عملکرد اقتصادی و سیاسی میپردازد که عملا به توسعه فقر میانجامد. به گفته او: «نظریههایي رادیکالی وجود دارد که از مقطوعالنسلکردن فقرا و حاشیهنشینان دفاع میکند. این یعنی حذف فیزیکی فقر و فقرا! اما و هزار اما که فقر به دلایل ساختاری که گفتیم بازتولید خواهد شد و با روال فعلی هر دم جمعیت بیشتری را به زیر خود خواهد کشید».
کد خبر: ۲۹۹۱۴۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۱/۱۹